Dynia i pestki dyni - jesienny superfood

Warto jeść dynię jesienią nie tylko ze względu na fakt, że jest sezon na to warzywo. To ciekawy wybór także z uwagi na jej wyjątkowy smak, różnorodność zastosowania w kuchni oraz na liczne właściwości. Jak jeść dynię, jakie przepisy z dynią warto znać i przede wszystkim – dlaczego warto jeść dynię? Odpowiadamy!

• Co warto wiedzieć o dyni?
• Dlaczego warto jeść dynię?
• Dlaczego warto jeść pestki dyni?
• Dynia a odchudzanie
• Przepisy na potrawy z dynią

Dynia w diecie człowieka – co warto wiedzieć?

Indianie uznawali dynię za święte warzywo, a najdawniejsze ślady dyni w ludzkim życiu datuje się na 7000 rok przed naszą erą! Naukowcy zakładają, że dynia pochodzi z Meksyku, a do Europy trafiła za sprawą Krzysztofa Kolumba. Od tysięcy lat dynia była wykorzystywana jako środek nie tylko kulinarny, ale przede wszystkim leczniczy.

Dynię mogą jeść wszyscy – młodzi i starsi, kobiety i mężczyźni, zdrowi i chorzy (z wyjątkami, chociaż lista chorób, w których dynia jest niewskazana, jest niebywale krótka). Także dynia w diecie niemowlaka może być wartościowym i smacznym produktem. Dlatego warto wiedzieć jak jeść dynię i jakie przepisy z tym warzywem są szczególnie godne polecenia.

Właściwości dyni – dlaczego warto jeść dynię?

Sto gramów miąższu dyni zawiera 6,5 g węglowodanów, około 1 g białka i tylko 0,1 g tłuszczu. Jednocześnie warzywo to jest cennym źródłem potasu, witaminy C, witaminy E, a także witaminy A.

Korzystne dla zdrowia właściwości dyni wynikają jednak nie tylko z wymienionych składników odżywczych tego warzywa. Warto zwrócić uwagę również na fakt, iż dynia posiada w swoim składzie wiele fitozwiązków, zwłaszcza karotenoidów. Najbardziej rozpowszechnionymi karotenoidami są alfa- i beta-karoten.

Dynia jest pełna cennych wartości odżywczych

Właściwości pestek dyni

Nie tylko miąższ, ale i pestki dyni są niesamowicie wartościowym produktem. Są doskonałym źródłem błonnika oraz jednym z najlepszych źródeł pokarmowych cynku. 100 g pestek dyni zawiera około 20 mg tego pierwiastka. Dodatkowo pestki dyni zawierają zdrowe, nienasycone kwasy tłuszczowe, i to aż w 30-40% swojego składu!

Pestki dyni poleca się przede wszystkim jako element dietetycznej profilaktyki miażdżycy. Zawarte w nich tłuszcze niwelują odkładanie się cholesterolu w naczyniach krwionośnych. Z uwagi na zawarty w nich cynk poleca się je także mężczyznom ­– jest to pierwiastek potrzebny do syntezy testosteronu. Kukurbitacyna, związek zawarty w pestkach dyni, ma ponadto funkcje przeciwdrobnoustrojowe i przeciwpasożytnicze.

Dynia a odchudzanie

Dynia to warzywo niskokaloryczne. Zawiera bowiem zaledwie 30 kcal w 100 gramach. Jednocześnie jest bogata w wodę, zajmuje około 91% miąższu dyni. Sprawia to, że przy dużej objętości zawiera małą ilość energii. A to właśnie produkty cechujące się takim składem należą do najbardziej korzystnych w procesie odchudzania.

Spożywając dynię i jej przetwory możemy łatwo się nasycić, a jednocześnie nie dostarczamy organizmowi zbyt dużo kalorii, co sprzyja odchudzaniu. Dlatego dynia w diecie odchudzającej jest produktem bardzo polecanym. Ale uwaga – oczywiście wartość kaloryczna przepisu z dynią będzie zależała także od dodatków oraz od sposobu przyrządzenia!

Dieta ketogeniczna z użyciem diety

Jeśli już mowa o diecie – to co z dietą ketogeniczną, coraz popularniejszą w ostatnich latach? Choć dieta ketogeniczna nie wykazuje szczególnie korzystnego wpływu odchudzającego (bowiem odchudzanie zależy głównie od ilości energii, jaką sobie dostarczamy, nie zaś ściśle od rodzaju stosowanej diety), to jest coraz chętniej wybierana.

Czy dynia może znaleźć miejsce w diecie ketogenicznej? Niewielka jej ilość – tak. Warto jednak podkreślić, że dieta ketogeniczna bazuje przede wszystkim na tłuszczu. Dynię w tego rodzaju menu możemy traktować jako dodatek do dania bogatego w tłuszcz.

Nie możemy jednak bazować na dyni w potrawach ketogenicznych. Węglowodany w tej diecie powinny pokrywać tylko kilka procent dziennego zapotrzebowania kalorycznego, reszta to białko i tłuszcz. Dlatego, o ile przypilnujemy podaży węglowodanów w tego typu diecie, możemy korzystać z warzyw takich, jak na przykład dynia. Będzie to dobre źródło składników mineralnych i witamin, wzbogacające menu pod względem odżywczym oraz smakowym.

Z dyni można wykonać wiele smacznych potraw

Jak jeść dynię? Przepisy z dynią

Dynię można wykorzystywać na różne sposoby, zarówno w daniach wytrawnych, jak i na słodko. Poniżej znajdziecie dwie propozycje na zastosowanie dyni w kuchni – w formie ciasta z dynią oraz dżemu dyniowego. Smacznego!

Ciasto z dyni idealne do herbaty

Składniki: 400 g startego miąższu dyni, 2-3 jaja kurze całe, ¾ szklanki miodu, 1 szklanka oleju rzepakowego rafinowanego, 1,5-2 szklanki mąki tortowej, ½ łyżeczki proszku do pieczenia lub sody oczyszczonej, cukier puder do posypania ciasta.

Wykonanie: Wszystkie składniki łączymy w miseczce, dokładnie miksujemy. W międzyczasie rozgrzewamy piekarnik do 180 stopni. Ciasto wylewamy do formy do pieczenia, pieczemy około 45-50 minut. Ciasto wyjmujemy i studzimy, a następnie posypujemy cukrem pudrem.

Dżem z dyni i pomarańczy

Składniki: 1 kg dyni, 0,5 kg pomarańczy, 200 g cukru, sok z 1 cytryny.

Wykonanie: Dynię kroimy, pomarańcze obieramy i kroimy w kostkę. Składniki wrzucamy do rondla, dodajmey cukier i sok z cytryny. Całość gotujemy na małym ogniu w garnku przykrytym pokrywką przez około 30 minut. Następnie blendujemy całość i gotujemy jeszcze kilkanaście minut bez pokrywki, by odparował nadmiar wody. Dżem z dyni przekładamy do czystych, wyparzonych słoiczków i dokładnie zakręcamy nakrętki słoików.

Literatura:

• Zdrojewicz Z. i wsp.: Dynia – zdrowa, ale zapomniana. Med Rodz 2016; 19(2): 70-74.
• Kulczyński B. i wsp.: Wartość żywieniowa dyni. BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLIX, 2016, 3, str. 698 – 701.