7 OBSZARÓW SZCZĘŚCIA

Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) a zespół SIBO - co warto wiedzieć?

zespół jelita nadwrażliwego ibs sibo 

Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) a zespół SIBO - co warto wiedzieć?

Czym jest IBS, a czym SIBO? Co warto wiedzieć o obu schorzeniach? Aby je zróżnicować i wprowadzić prawidłowe postępowanie żywieniowe, należy zacząć od początku, czyli niezbędnej teorii, która pomoże odpowiedzieć na pytanie: dlaczego jelita są drażliwe i nie pracują prawidłowo?

  • Czym jest zespół jelita nadwrażliwego (IBS)?
  • Kto może zachorować na IBS?
  • Zespół jelita nadwrażliwego – przyczyny
  • Zespół jelita nadwrażliwego – objawy
  • Czym jest SIBO?
  • Zespół SIBO – przyczyny
  • Zespół SIBO - objawy

 

Co to jest zespół jelita nadwrażliwego?

Zespół jelita nadwrażliwego, czyli w skrócie IBS (z ang. Irritable Bowel Syndrome) objawia się przede wszystkim przewlekłymi i nawracającymi bólami w okolicy brzucha. Głównym czynnikiem jest rozszerzanie jelita na skutek wzdęć, co skutkuje podrażnieniem zakończeń nerwu błędnego, a w konsekwencji, odczuwaniem bólu. IBS nie powoduje groźnych powikłań, jednak znacznie obniża komfort życia pacjentów.

  

Kto może zachorować na zespół jelita nadwrażliwego?

Na IBS, wg oficjalnych źródeł choruje 11-24% populacji Polski. Liczba ta może być jednak większa, gdyż duży odsetek pacjentów nie udaje się do gastrologa w celu diagnozy. Jest to związane z tym, że nie u wszystkich objawy są bardzo dokuczliwe. IBS zdecydowanie częściej dotyka kobiety niż mężczyzn (13% do 9%) i dotyczy głównie osób w wieku 30-40 lat. Chorują jednak także dzieci - rozpowszechnienie zespołu jelita nadwrażliwego wynosi 4% w grupie wiekowej 4–10 lat i 5,6% w grupie wiekowej 11–18 lat. Warto więc angażować dzieci do wspólnego gotowania, by od małego uczyć je, jak powinna wyglądać zdrowa dieta i zdrowe odżywianie.

  

Zespół jelita nadwrażliwego - przyczyny

Aktualne doniesienia naukowe dotyczące patogenezy IBS za najbardziej prawdopodobne przyczyny zespołu jelita nadwrażliwego uznają m.in.: zaburzenia osi jelitowo-mózgowej, motoryki przewodu pokarmowego, przepuszczalności błony śluzowej jelita, nadwrażliwość trzewną, zaburzenia w składzie mikrobioty jelitowej i w odpowiedzi odpornościowej przewodu pokarmowego, przebyte infekcje przewodu pokarmowego oraz czynniki dietetyczne.

Podkreślany jest także wpływ czynników środowiskowych i psychosocjalnych na rozwój zespołu jelita nadwrażliwego. Mnogość prawdopodobnych czynników etiologicznych i ich wzajemnych zależności prowadzą do zaburzeń, których narządem efektorowym jest jelito

 

Jakie są objawy zespołu jelita nadwrażliwego?

Do najpopularniejszych objawów zespołu jelita nadwrażliwego zaliczane są wzdęcia, zaparcia, biegunki, zgaga, odbijanie czy zmiana rytmu wypróżnień, a nawet ogólne zmęczenie organizmu. Obserwując objawy, wyszczególnia się 4 typy IBS:

  • zespół jelita nadwrażliwego z zaparciem (IBS-C)
  • zespół jelita nadwrażliwego z biegunką (IBS-D)
  • postać mieszana zespołu jelita nadwrażliwego (IBS-M)
  • postać niesklasyfikowana zespołu jelita nadwrażliwego (IBS-U)

Każda z postaci IBS wymaga indywidualnego schematu leczenia powstałego we współpracy gastrologa i dietetyka. Na pewno jednak należy zacząć od diagnostyki. W celu diagnozy IBS stosowane są Kryteria Rzymskie IV. Przy tym schorzeniu niezbędne jest wystąpienie nawracającego bólu brzucha, trwającego minimum 1 dzień w miesiącu i przez ostatnie 3 miesiące, związanego z co najmniej 2 cechami wymienionymi poniżej: 

  • ból brzucha zmniejsza się po wypróżnieniu
  • jego początek wiąże się ze zmianą częstości wypróżnień
  • jego początek wiąże się ze zmianą konsystencji stolca.

Od momentu wystąpienia dolegliwości do momentu ustalenia rozpoznania musi upłynąć minimum 6 miesięcy. Zastosowanie mają także testy oddechowe (najlepiej z glukozą). Pomocne może być badanie kalprotektyny w kale. Leczenie zespołu jelita nadwrażliwego jest procesem długotrwałym, ale przynosi oczekiwane rezultaty. Dzieje się tak jednak tylko wówczas, gdy połączymy diętę, farmakoterapię i probiotykoterapię. 

ibs a sibo

 

Jednym ze składników żywności wpływającym na stan zdrowia pacjenta z IBS z postacią zaparciową jest błonnik pokarmowy, od dawna stosowany w leczeniu różnych zaburzeń przewodu pokarmowego. Warto pamiętać jednak, że w badaniach wykazano, że spożywanie błonnika nierozpuszczalnego w wodzie nie łagodzi objawów IBS, natomiast spożywanie błonnika rozpuszczalnego zmniejsza nasilenie ogólnych objawów choroby. Probiotykoterapia to kwestia bardzo indywidualna, jednak na początek zaleca się preparaty jednoszczepowe np. Bifidobakterie czy Saccharomyces boulardii.

 

Czym jest zespół SIBO?

SIBO powstaje, gdy bakterie z jelita grubego kolonizują jelito cienkie i doprowadzają do przerostu bakteryjnego. Głównymi czynnikami powstawania tego schorzenia są:

  • zbyt mała ilość kwasu żółciowego
  • słaba motoryka jelita cienkiego

W przeciwieństwie do IBS, SIBO może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, takie jak utrata masy ciała, objawy niedożywienia, objawy niedoboru witaminy B12, hipoalbuminemia, obrzęk, rumień guzowaty, wysypki skórne, zapalenie wątroby, nerek i stłuszczenie wątroby i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. W związku z występowaniem zaburzeń lipidowych warto zwrócić uwagę na wysoką jakość kwasów omega-3 w diecie pochodzących z roślin oleistych np. lnu.

 

Jakie są objawy zespołu SIBO?

Główne objawy SIBO to wzdęcia i gazy, bóle brzucha, biegunki lub zaparcia, zgaga, mdłości, skurcze jelit, bóle głowy, zmęczenie. SIBO diagnozuje się za pomocą badania mikrobiologicznego treści jelita cienkiego i wodorowych testów oddechowych, podczas których mierzony jest wodór (wydzielany przez bakterie) w wydychanym powietrzu.

Gaz ten jest produkowany przez bakterie w jelicie cienkim. To właśnie te bakterie odpowiedzialne są między innymi za wzdęcia czy inne dolegliwości układu pokarmowego. Przed testem należy wdrożyć odpowiednią dietę przygotowawczą. 1 dzień przed badaniem należy unikać warzyw wzdymających, takich jak: kapusta, cebula, por, fasola, warzywa marynowane. Nie należy palić papierosów i żuć gumy. Ostatni nieobfity i ubogi w błonnik pokarmowy posiłek powinniśmy spożyć 12 godzin przed testem.

 

Jak leczyć SIBO?

Zespół SIBO leczy się odpowiednio dobraną antybiotykoterapią, dietoterapią i naturalnymi suplementami diety. Diety stosowane przy tym schorzeniu to:

  • the Specific Carbohydrate Diet (SCD Diet),
  • the Gut and Psychology Syndrome Diet (GAPS Diet),
  • the Low Foodmap (FODMAP Diet).

Stosowane są także kombinacje tych diet. Cel jest jeden: eliminacja produktów, które są pożywką dla bakterii i jednocześnie włączenie żywności odżywiającej organizm pacjenta. Probiotykoterapia powinna być celowana i wskazana przez lekarza. Stosunkowo bezpiecznym rozwiązaniem są w tej sytuacji probiotyki bazujące na bakteriach z rodzaju Bifidobacterium jak również niepatogenne drożdże Saccharomyces boulardii.

dieta w ibs i sibo

 

Zespół jelita nadwrażliwego a zespół SIBO

Badania sugerują obecnie, że SIBO może odpowiadać za aż 78% przypadków IBS. W różnicowaniu tych schorzeń najważniejsza jest zatem diagnostyka pokierowana przez lekarza, a w drugiej kolejności wprowadzanie dietoterapii i probiotykoterapii. Warto pamiętać jednak, że to zdrowe odżywianie jest czynnikiem wpływającym na prawidłową pracę przewodu pokarmowego i zmniejszenie częstotliwości występowania omawianych schorzeń. 

 

Bibliografia:

http://sibosymposium.com/

http://www.siboinfo.com/diet.html

Joanna Gąsiorowska, Mieczysława Czerwionka-Szaflarska Prz Gastroenterol 2013; 8 (3): 165–171 DOI (digital object identifier): 10.5114/pg.2013.36329

http://ddc.musc.edu/public/diseases/small-intestine/dysmotility.html

Zespół jelita nadwrażliwego – podstawowe zasady rozpoznawania i leczenia. Klinika Gastroenterologii, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie; Pediatr Med Rodz 2013, 9 (3), p. 250–255.

Jelito drażliwe. Leczenie dietą. Hanna Stolińska- Fiedorowicz. ISBN 978-83-8132-036-8

(0 Votes)

Dr Gaja

Matka natura, matka ziemia i żywicielka, która łączy to, co daje przyroda z badaniami i wiedzą ekspertów. Jej celem jest zbliżanie Was - czytelników - do natury i wskazywanie tych pomysłów na codzienne funkcjonowanie i dietę, które pozwolą Wam żyć w harmonii, szczęściu i zdrowiu. Dzięki naturalnym produktom i wartościowym, merytorycznym poradom, osiągnięcie tego stanu będzie łatwiejsze niż kiedykolwiek 🌱