Niezdrowe nawyki żywieniowe Polaków a zalecenia ekspertów

Liczne badania naukowe jasno wskazują na związek między zbilansowaną dietą a stanem zdrowia populacji. Nieprawidłowa dieta może być przyczyną ok. 80 jednostek chorobowych. Jednocześnie dane CBOS wskazują, że 80% obywateli naszego kraju jest zdania, że odżywia się zdrowo lub bardzo zdrowo. Rzeczywistość nie wygląda jednak tak kolorowo. Polacy wciąż spożywają za dużo soli, cukru oraz tłuszczów.

Zjadamy za dużo cukru, tłuszczu i soli – dane statystyczne

Dane Głównego Urzędu Statystycznego z 2018 roku wykazały, że każdy Polak zjada średnio ok. 0,98 kg cukru miesięcznie. Jednocześnie spożycie sacharozy cechuje tendencja wzrostowa – tylko w ciągu trzech kwartałów 2018 roku odnotowano wzrost o 7,7 punktów procentowych. Co więcej, wg danych CBOS po słodycze i ciasta regularnie sięga aż 24% Polaków, a po napoje słodzone – 10% przebadanych. Oficjalne zalecenia żywieniowe mówią zaś, że cukier prosty nie powinien stanowić więcej niż 10% wartości energetycznej posiłków dostarczanych do organizmu w ciągu każdej doby.

Również spożycie soli w Polsce nie należy do tych nacechowanych umiarem.

Jak donosi Instytut Żywności i Żywienia, statystyczny obywatel naszego kraju spożywa 11,5g soli na dobę, z czego aż 7g zjadamy w postaci soli kuchennej (reszta pochodzi z innych produktów). Zalecenia Instytutu oraz Światowej Organizacji Zdrowia jednoznacznie dowodzą, że jest jej w naszej diecie zdecydowanie za dużo. Rekomendowana dzienna dawka to bowiem 5g, co stanowi ekwiwalent jednej płaskiej łyżeczki.

A jak sprawa wygląda w przypadku tłuszczów? Zaleca się, aby stanowiły one nie więcej niż 20-35% wartości energetycznej diety. Jednocześnie ważna jest możliwie maksymalna redukcja nasyconych kwasów tłuszczowych i izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych. Mimo rosnącej tendencji zastępowania niekorzystnych dla naszego zdrowia tłuszczów zwierzęcych tłuszczami roślinnymi, wciąż ich średnie spożycie w Polsce nie należy do wyników godnych pochwały. Szacuje się, że w przeciętnej racji pokarmowej Polaka nasycone kwasy tłuszczowe stanowią 15% wartości energetycznej diety, a miesięczna dawka tłuszczów stanowi ok. 1,071 kg, z czego 0,26kg to samo masło.

Cukier, sól, tłuszcz – konsekwencje nadmiaru i optymalne spożycie

Jak wiadomo, nadmiar soli, cukru czy tłuszczu nie jest dobry dla naszego organizmu i może powodować szereg chorób. Do tego dochodzą jeszcze inne „grzechy”, takie jak nieregularność posiłków, nadmiar mięsa, słodyczy, alkoholi przy jednoczesnym ograniczaniu warzyw, owoców, kasz czy ryb.

Zbyt wysoka ilość cukrów prostych w diecie, zwłaszcza tych spożywanych w postaci wysoko przetworzonych produktów może w łatwy sposób prowadzić do dodatniego bilansu energetycznego. Z kolei przekraczanie zalecanej dziennej dawki soli może przysporzyć nas o nadciśnienie tętnicze, raka żołądka lub udar mózgu. Sól przyczynia się również do rozwoju kamicy nerkowej i osteoporozy. Mówi się też o prawdopodobnym jej wpływie na ryzyko zachorowania na raka przełyku. Tłuszcze nasycone to kolejny „cichy zabójca”, który przyczynia się do takich chorób jak choroby układu krążenia oraz nowotwory jelita grubego, gruczołu sutkowego i krokowego.

Reasumując, warto przyjrzeć się naszej codziennej diecie i zrewidować ilość obecnych w niej cukrów prostych, soli i tłuszczów, ponieważ są to składniki prowadzące do wielu poważnych chorób – w szczególności układu krążenia oraz otyłości. Istnieje wiele zdrowszych alternatyw, takich jak ryby, kasze, warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste czy oleje oparte na zdrowych tłuszczach – to ich obecność w swojej diecie powinniśmy maksymalizować.