Koper włoski (fenkuł) - nie tylko na trawienie

Koper włoski, znany także jako fenkuł lub fenkuł włoski, to roślina o szerokim, korzystnym wpływie na ludzkie zdrowie, udowodnionym w badaniach naukowych. Już w starożytności stosowano go nie tylko ze względu na wyjątkowy smak i aromat, ale także w celach leczniczych. Obecnie uprawia się go w rejonie Morza Śródziemnego, a także w Ameryce Północnej i Azji.

• Jakie właściwości ma koper włoski?
• Składniki mineralne i witaminy w fenkule
• Kiedy stosować koper włoski?
• Przepisy z koprem włoskim
• Olej z koprem włoskim i inne suplementy

Właściwości kopru włoskiego (fenkułu włoskiego)

Kiedy mówimy o fenkule, to zwykle mamy na myśli bulwę tej rośliny – to ona jest wykorzystywana najczęściej. Jadalne są jednak także nasiona kopru włoskiego. Roślina ta składa się, jak większość warzyw, głównie z wody – zajmuje ona około 90% masy bulwy kopru włoskiego. Z tego też powodu fenkuł włoski należy do warzyw bardzo nisko kalorycznych – 100 gramów zawiera tylko około 30-31 kcal.

Na drugim miejscu w składzie bulwy kopru włoskiego znajdują się węglowodany (ok. 7% masy), następne jest białko (nieco ponad 1% masy), zaś tłuszczu w fenkule znajdziemy bardzo niewiele – tylko około 0,2 g/100 g.

Warto także zwrócić uwagę na fakt, że fenkuł jest bogaty w błonnik pokarmowy (ok.3g/100 g). Porcja 100 g tego warzywa może pokryć zapotrzebowanie człowieka na ten składnik już w około 12%.

Fenkuł – składniki mineralne i witaminy

Wśród wartości odżywczych kopru włoskiego warto wyróżnić niektóre składniki mineralne i witaminy. Fenkuł jest bogaty zwłaszcza w:

• potas,
• witaminę K,
• witaminę C,
• kwas foliowy.

Przede wszystkim warto wykorzystywać przepisy z koprem włoskim w przypadku osób, które mogą cierpieć na niedobory witaminy K w organizmie. Już 120 gramów tego warzywa pokrywa dzienne zapotrzebowanie człowieka na tę witaminę w 100%!

Poza witaminami i składnikami mineralnymi fenkuł jest zasobny w związki aktywne o działaniu prozdrowotnym, w tym składniki olejku eterycznego kopru włoskiego oraz polifenole. To głównie one odpowiadają za pozytywny wpływ fenkułu na zdrowie człowieka.

Warto włączyć koper włoski do swojej diety!

Jak działa koper włoski i kiedy go stosować?

Wiesz już, jakie składniki kryje w sobie koper włoski. Dlaczego warto wykorzystywać go w codziennym gotowaniu oraz w formie suplementów z koprem włoskim? Badania naukowe wskazują na takie właściwości kopru włoskiego jak:

• Łagodzenie dolegliwości ze strony układu pokarmowego (w tym wzdęć, biegunek, zaparć),
• Ochrona komórek wątroby w przebiegu cukrzycy,
• Działanie niwelujące bóle miesiączkowe,
• Łagodzenie objawów depresyjnych po okresie menopauzy,
• Korzystny wpływ na proces snu oraz na libido w okresie menopauzy,
• Poprawianie nawilżenia błony śluzowej pochwy,
• Zmniejszanie apetytu oraz zwiększanie uczucia sytości,
• Zwiększanie procesu produkcji mleka kobiecego.

Przepisy z koprem włoskim

Bulwa kopru włoskiego, jak i jego nasiona, to składniki często wykorzystywane w kuchni. A przynajmniej w dawnej kuchni polskiej, bowiem w ostatnich kilkudziesięciu latach popularność kulinarna tego warzywa nieco zmalała. Na szczęście dzięki popularyzowaniu jego właściwości oraz wartości, fenkuł wraca na polskie stoły.

A w jakich daniach? Można go wykorzystywać na przykład w zupach, sałatkach, surówkach, daniach z makaronem, ziemniakami, ryżem czy w zapiekankach. Co ciekawe, fenkuł można też kisić i w formie kiszonej dodawać do wyżej wymienionych potraw.

Przepis na herbatkę ziołową z koprem włoskim

Rośliny takie, jak koper włoski i rumianek, są jednak najbardziej znane z tego, że można z nich przygotowywać herbatkę ziołową. Jak ją zrobić?

Do zrobienia takiego naparu z fenkułu potrzebne są:

• Nasiona kopru włoskiego (1 łyżeczkę),
• Wrząca woda (1 szklankę),
• Miód pszczeli (1 łyżeczkę, opcjonalnie).

Jak przygotować herbatę z kopru włoskiego? Nasiona mielimy lub ucieramy na drobny pył w moździerzu. Zalewamy wrzątkiem i odstawiamy do zaparzenia pod przykryciem na kilka minut. Po przestygnięciu naparu możemy dodać do niego miód, jeśli nie przepadamy za „ziołowym” smakiem herbatki.

Fenkuł sprawdzi się świetnie w formie ziołowej herbatki

Olej z koprem włoskim i inne suplementy

Jeśli nie przepadamy za herbatką z nasion kopru włoskiego, ani nie chcemy zbyt często spożywać fenkułu w codziennych potrawach, to nadal możemy wykorzystywać jego właściwości – poprzez stosowanie różnego rodzaju suplementów. Koper włoski możemy znaleźć w formie oleju (np. Mikstura olei TRAVICO), kapsułek, proszku.

Suplementy z koprem włoskim, jak i każde inne tego typu preparaty, należy stosować ostrożnie i zawsze brać pod uwagę wypisane na opakowaniu/w ulotce przeciwwskazania do ich stosowania. Przede wszystkim kobiety w ciąży i karmiące to ta grupa, która powinna podchodzić do suplementów i herbatek z koprem włoskim z dużą dozą ostrożności.

Literatura:

1. Kwiatkowski, Pawel & Sienkiewicz, Monika & Dzięcioł, Małgorzata. (2017). Ocena wpływu olejku eterycznego z kopru włoskiego (Foeniculum vulgare Mill.) na aktywność przeciwbakteryjną maści Taconal wobec szczepów Staphylococcus aureus w warunkach in vitro. Postępy Fitoterapii. 18. 3-11.
2. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169385/nutrients [dostęp dn. 2.11.2021 r.]
3. Malhotra, Suresh. (2012). Fennel and fennel seed.: In book: Handbook of Herbs and Spices (pp.275-302). Edition: 2. Chapter: Fennel and fennel seed.