Jak dbać o odporność w ciąży?

Niedobory składników pokarmowych mogą prowadzić do rozwoju wad płodu czy też do niewydolności łożyska. Stwarzają one też ryzyko zbyt wczesnego porodu. Podobnie w przypadku sytuacji, gdy mamy do czynienia ze słabą odpornością przyszłej matki – może to mieć potencjalnie bardzo duży, niekorzystny wpływ na zdrowie noworodka.

• Jak wspierać odporność w ciąży?
• Jak nie zachorować w ciąży?
• Dieta w ciąży
• Naturalne suplementy dla kobiet w ciąży

Ciąża a odporność – najważniejsze zasady

Na początek trzeba podkreślić, że odporność kształtuje się w… brzuchu. To, co jemy i ile zjadamy ma niebagatelny wpływ na procesy immunologiczne w ludzkim organizmie. Ciąża powinna być tym okresem w życiu kobiety, w którym zwiększenie masy ciała cieszy.

Podstawową zasadą w dbaniu o odporność w ciąży jest odpowiednia podaż energii (kalorii). W I trymestrze należy przyjmować o 150 kcal więcej, niż wynosi całkowita przemiana materii danej kobiety. II trymestr wymaga zwiększenia podaży kalorii o 360 kcal na dobę, zaś w III trymestrze ciąży należy spożywać o 475 kcal więcej niż standardowe zapotrzebowanie.

Poza dostarczeniem energii, bardzo ważne dla odporności przyszłej matki jest też zadbanie o właściwą podaż składników mineralnych i witamin. Niestety dane w tej kwestii są zatrważające – badania pokazują, że kobiety ciężarne często cierpią na niedobory takich składników, jak:

• jod,
• kwas foliowy,
• żelazo,
• witamina D,
• wielonienasycone długołańcuchowe kwasy tłuszczowe.

Większość z nich to składniki w dużej mierze odpowiedzialne za procesy immunologiczne.

Naturalne wzmocnienie odporności w ciąży

Najlepsze sposoby na odporność w ciąży to wspomniana dieta, a także aktywność fizyczna. Istotne są także nawodnienie i ograniczanie stresu. To najlepsze działania profilaktyczne, które można podjąć dla zmaksymalizowania wydajności naszych procesów odpornościowych.

Oczywiście w okresie ciąży należy indywidualnie dobierać aspekty aktywności fizycznej. Nie należy jej uprawiać nadmiernie dużo i przemęczać się. Warto jednak pamiętać, że umiarkowany i regularny wysiłek fizyczny zawsze będzie sprzyjać produkcji czynników przeciwzapalnych. A tym samym będzie się przyczyniał do naturalnego wzmacniania odporności w ciąży.

Umiarkowana aktywność fizyczna jest bardzo ważnym elementem w ciąży

Odporność w ciąży a dieta

Badania wskazują, że kobiety ciężarne nierzadko są narażone na niedobory żywieniowe. Jak więc zadbać o to, by do nich nie doprowadzić? Oto lista najważniejszych w kontekście odporności składników mineralnych i witamin, a także ich skrócony opis działania i ich najlepsze źródła żywieniowe:

• Witamina C: kumuluje się w leukocytach w trakcie infekcji i pomaga znacząco skrócić czas jej trwania. W celu zagwarantowania sobie optymalnego poziomu witaminy C w organizmie warto spożywać takie produkty jak: cytrusy, papryka, brokuły, natka pietruszki, owoce jagodowe, dzika róża.
• Witamina D: jej receptory znajdują się w całym organizmie człowieka, przez co wpływa na wiele aspektów odporności. Biorąc pod uwagę, że większość Polaków cierpi na niedobór witaminy D, także kobiety w ciąży powinny zadbać o jej odpowiednią podaż. Niestety dieta jest w nią zazwyczaj stosunkowo uboga, dlatego należy witaminę D regularnie suplementować.
• Witamina A: między innymi wpływa na zachowanie ciągłości błon śluzowych, jest też silnym przeciwutleniaczem. Ten składnik znajduje się przede wszystkim w owocach i warzywach o pomarańczowej barwie, np. morelach, dyni, marchwi, ale i papryce oraz szpinaku.
• Żelazo: odpowiednia zawartość żelaza w diecie warunkuje wysoką ochronę organizmu przed infekcjami i zakażeniami. Żelazo jest elementem większości enzymów biorących udział w procesach odpornościowych. Znajduje się zwłaszcza w podrobach, mięsie oraz warzywach zielonoliściastych.
• Selen: silny antyoksydant, chroniący przed wolnymi rodnikami. Jego niedobór powoduje duże zaburzenia w procesach odpornościowych i osłabia odpowiedzi komórek układu immunologicznego na pojawienie się drobnoustrojów. Selen znajduje się w orzechach (zwłaszcza brazylijskich), a także w rybach i podrobach.
• Wielonienasycone kwasy tłuszczowe: są niezbędne do produkcji czynników przeciwzapalnych. Ich źródłami są zwłaszcza tłuste ryby morskie, a także oleje roślinne, awokado i orzechy.

Naturalne suplementy w ciąży

Jak naturalnie wspomagać odporność w ciąży? Poza właściwie skomponowaną dietą, efektywne wspomaganie odporności można też zapewnić poprzez przyjmowanie dobrej jakości naturalnych preparatów.

Każdorazowo należy jednak sprawdzić, czy dany produkt jest wskazany dla kobiet w ciąży i bezpieczny w tym szczególnym okresie. Najlepiej wybierać produkty i preparaty, które zawierają naturalne składniki – na przykład ekstrakty z roślin bogatych w witaminę C i rutynę.

Literatura:

1. Kościej A. i wsp.: Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci. Probl Hig Epidemiol 2017, 98(2): 110-117.
2. Makowska-Donajska M. i wsp.: Suplementacja witamin i składników mineralnych podczas ciąży. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017, 2(4): 166–172.